Rapport

MKBA groei en krimp Schiphol. Analyse van groei en krimp voor welvaart van Nederland en de Schipholregio

In deze studie zijn de welvaartseffecten in beeld gebracht van een groeialternatief (540.000 vliegbewegingen) en een krimpalternatief (375.000 vliegbewegingen) ten opzichte van het referentiealternatief (500.000 vliegbewegingen). In februari 2022 heeft een rectificatie plaatsgevonden, welke wordt toegelicht in de begeleidende notitie. Met het memo over reistijdwaardering reageren wij op de onlangs verschenen Werkwijzer Luchtvaartspecifieke MKBA’s.

Een maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA) heeft tot doel de verschillende opties voor de uitvoering van een project op integrale wijze met elkaar te vergelijken. Alle effecten worden vervolgens zoveel mogelijk in geld uitgedrukt en vervolgens telt men deze op, zodat een integrale afweging mogelijk is. Dat geldt ook voor effecten die meestal niet (of beperkt) in geld worden gewaardeerd zoals CO2-emissies of luchtverontreinigende emissies. Binnen deze studie is specifiek gekeken naar de lokale en regionale gevolgen van deze alternatieven vanwege de relevantie voor de gemeente Aalsmeer.

We presenteren het saldo van de welvaartseffecten voor twee beleidsalternatieven: een krimp van Schiphol tot 375.000 vluchten en een groei van Schiphol tot 540.000 vluchten. Beide alternatieven worden vergeleken met een referentiesituatie, waarin het aantal vliegbewegingen op Schiphol gemaximeerd blijft op 500.000. In beide alternatieven geldt dat het internationale luchtvaartaanbod beperkt wordt door een plafond voor het aantal vluchten van en naar Schiphol. De alternatieven verschillen in de mate waarin deze restrictie knellend is.

De alternatieven zijn geanalyseerd tegen twee achtergrondscenario’s: WLO-Hoog en WLO-Laag. In WLO-Hoog kent de internationale luchtvaart een stevige groei en leidt internationale samenwerking tot een stevig klimaatbeleid, waardoor CO2-prijzen flink stijgen. In WLO-Laag is sprake van een gematigde groei van de luchtvaart en veel beperkter klimaatbeleid.

In het WLO-Hoog-scenario opent Lelystad Airport de deuren, terwijl Lelystad Airport in het WLO-Laag-scenario gesloten blijft. Een uitzondering op deze aanname is gemaakt voor het krimpalternatief in WLO-Laag. Daarvoor zijn twee deelvarianten doorgerekend, één waarin de hub-functie van Schiphol grotendeels behouden blijft door uitplaatsing van vakantievluchten naar Lelystad, en een waarin de hub-functie onder druk komt te staan omdat Lelystad Airport niet opent en uitplaatsing van vakantievluchten niet mogelijk is.