Direct naar artikelinhoud
Fossiele subsidie

Jetten belooft duidelijkheid over fossiele subsidies, mogelijk via Rekenkamer

Een grote klimaatmars in het centrum van Rotterdam, in juni, waar de eis klonk om fossiele brandstoffen in Nederland drastisch te verminderen.Beeld ANP

Minister Rob Jetten komt in het voorjaar van 2023 met een plan om duidelijkheid te geven over de miljarden aan overheidssubsidies voor het gebruik van kolen, olie en gas. De Kamer had dat van hem geëist.

Het kabinet belooft de transparantie te vergroten over de totale hoeveelheid fossiele subsidie. Komend voorjaar komt het met een plan daarvoor. Dit zegt minister Rob Jetten van economische zaken en klimaat in reactie op een motie van Jesse Klaver (GroenLinks). Die wil dat het kabinet de Rekenkamer opdraagt onderzoek te doen naar het totaalbedrag.

Jaarlijks stimuleert de overheid het gebruik van fossiele brandstoffen met miljarden euro's, bijvoorbeeld via belastingkortingen op energie van grootverbruikers zoals Tata Steel. Het is echter onduidelijk om hoeveel geld het precies gaat. Het kabinet zelf noemt een bedrag van ‘slechts’ 4,2 miljard euro, maar onafhankelijke berekeningen komen uit op bedragen tot ‘ten minste 17,5 miljard euro.

Eerder deze maand eisten economen in Trouw dat de overheid transparantie gaat bieden omtrent het totaalbedrag, aangezien deze subsidies de eigen klimaatdoelen van het kabinet tegenwerken. Laat de Rekenkamer ingrijpen, bepleitte hoogleraar toegepaste economie Barbara Baarsma. Klaver diende daarop samen met PvdA en D66 een motie in waarin de regering om ditzelfde werd gevraagd.

Transparantie vergroten

Het kabinet vindt dat ‘transparantie op dit onderwerp van groot belang is’, reageert minister Jetten vandaag, deels vanwege het kabinetsvoornemen om deze subsidies af te bouwen. Jetten belooft, ook namens het ministerie van financiën, de Kamer in het voorjaar van 2023 te informeren over “de wijze waarop het kabinet voornemens is de transparantie nog verder te vergroten”.

Jetten zal dan ook ingaan “op de mogelijkheden om bedragen van regelingen die nu nog op ‘niet bekend’ staan in kaart te brengen”. Nu is die duidelijkheid er slechts over een deel van de fossiele subsidies, zoals de 2,5 miljard euro die de overheid jaarlijks misloopt vanwege de vrijstelling van belasting op luchtvaartbrandstof.

Voor enkele grote posten, zoals de belastingkorting voor grootverbruikers, noemt het kabinet geen harde bedragen, naar eigen zeggen omdat het lastig is ‘om het exacte bedrag dat als fossiele subsidie kan worden aangemerkt vast te stellen’. Daar wil Jetten nu dus verandering in gaan brengen, schrijft hij, mogelijk met hulp van de Rekenkamer of een andere externe partij.

Lees ook:

Nederland zou jaarlijks minstens 17,5 miljard aan fossiele subsidies betalen. Klopt dat?

Klimaatactivisten en economen eisen dat de Nederlandse overheid stopt met financiële prikkels voor het gebruik van kolen, olie en gas. Om hoeveel geld het zou gaan, daarover zijn de overheid en onderzoekers het oneens.

Economen eisen duidelijkheid van regering over totale omvang fossiele subsidies

De regering zegt jaarlijks zo’n 4,2 miljard aan zogeheten fossiele subsidies te besteden, maar blijft over grote financiële posten vaag. Economen eisen transparantie en een totaalbedrag.