Tientallen miljarden fossiele subsidies per jaar

De klimaatcrisis wordt steeds verwoestender. Hitterecords volgen elkaar op en degenen die het minst hebben bijgedragen aan de opwarming, betalen de hoogste prijs. Er is daadkrachtig klimaatbeleid nodig en het gebruik van fossiele brandstoffen moet radicaal worden ingeperkt.

Toch ondersteunt onze overheid grote vervuilers ieder jaar met 39,7 – 46,4 miljard euro aan fossiele subsidies. Er zijn veel betere bestemmingen te vinden voor al deze miljarden: zorg, onderwijs, openbaar vervoer, woningnood en kansengelijkheid bijvoorbeeld. Zo kost gratis openbaar vervoer in totaal 3 miljard euro per jaar.

Op zaterdag 6 april vanaf 13.00 uur moedigden we de rebellen van Extinction Rebellion aan, die de A12 blokkeren en eisten we vreedzaam een einde aan alle fossiele subsidies!

  • De A12 blokkade van XR begint elke dag om 12:00
  • Om de rebellen aan te moedigen kun je terecht op de Prins Clauslaan, parallelweg boven de snelweg tussen de Tweede Kamer en het ministerie van Economische Zaken, of aan de rand van de Utrechtseweg bij het Malieveld (beiden op een paar honderd meter afstand van Den Haag CS).
  • Zelf meenemen: eten, drinken, zonnebrandcrème, spandoeken/vlaggen/trommels (maar gebruik geen scherpe of dikke materialen die als wapen gezien kunnen worden)
  • Er zijn toiletten op de volgende locaties: Den Haag Centraal, Nationaal Archief, Koninklijke bibliotheek, Paviljoen Malieveld, Esso Malieveld, Interparking Museumkwartier, Bibliotheek Haagse Hout.
  • Zorg goed voor jezelf, je eigen welzijn is belangrijk, dus als je even rust nodig hebt, loop dan gerust even weg, of vraag om hulp als dat nodig is.
  1. We behandelen iedereen respectvol: elkaar, omstanders en ook de politie.
  2. We zijn ons bewust van het risico van arrestatie als we ons op de A12 begeven.
  3. We gebruiken geen geweld, fysiek of verbaal.
  4. We dragen geen wapens of scherpe voorwerpen bij ons.
  5. We nemen geen alcohol of drugs mee en zijn niet onder invloed tijdens de demonstratie.
  6. We houden onszelf toerekeningsvatbaar voor onze acties.
  7. We nemen verantwoordelijkheid voor onszelf en letten op elkaar, we zijn allemaal deel van een team.
  8. We zijn hier niet aanwezig om politieke partijen te promoten.
  9. Laat geen afval achter en maak niks kapot, we laten de omgeving zo (of zelfs beter) achter als het was voordat je kwam.
  • Demonstreren langs de kant van de A12 is volkomen legaal, hier heb je geen vergunning voor nodig. Als je de A12 betreedt, loop je risico om gearresteerd te worden. Hier meer over het recht op demonstratie: youtube.com/watch?v=EjqJHBzMPrU
  • Zoek zelf niet de confrontatie met politie, ook niet door boe-geluiden te maken. We zijn volkomen vreedzaam naar de politie.
  • Mocht de politie besluiten om mensen te willen arresteren (vorderen), dan hoor je dit 3 keer heel duidelijk: “hier spreekt de politie”, met daarna een waarschuwing dat als je niet vertrekt, je gearresteerd gaat worden.
  • Neem voor de zekerheid je identiteitsbewijs mee, de politie mag hier niet zonder reden naar vragen, maar beter om deze wel mee te nemen.
  • Houd het gedrag van politie naar de XR rebellen op de A12 in de gaten. Het is heel belangrijk dat repressie vastgelegd wordt op beeld om ervoor te zorgen dat het demonstratierecht in Nederland behouden blijft. Als je foto’s of video’s van politie repressie maakt, mag je deze mailen naar xrnl-politiegeweld@protonmail.com
  •  
  • Let goed op de mensen om je heen die hier allemaal voor hetzelfde doel zijn. Kijk of je mensen kunt helpen en of er misschien wel mensen zijn die zich gespannen of onrustig voelen
  • Geef hulp aan mensen met fysieke beperkingen, bijvoorbeeld een rolstoel, door hen te helpen als dat nodig is. Vraag eerst toestemming voordat je iemand gaat helpen. Denk je dat iemand hulp nodig heeft? Vraag dan eerst of dat echt zo is, luister naar het antwoord en ga pas daarna eventueel helpen. Hulp zonder consent is een inbreuk op iemands autonomie. Volg de instructies van de persoon in kwestie. Raak niet zonder toestemming iemands rolstoel, rollator of scootmobiel aan. Een hulpmiddel voelt als een extensie van jezelf, dus zo’n aanraking voelt opdringerig. Een rolstoeler over een stoepje helpen doe je zo:
    1. Ga achter de rolstoel staan
    2. Kantel de rolstoel langzaam zodat de voorwieltjes op de stoep terecht komen
    3. Duw daarna de achterwielen ook op de stoep

FAQ's over fossiele subsidies

Bij het verbranden van fossiele brandstoffen zoals olie, gas en steenkool komen broeikasgassen vrij. Die broeikasgassen komen in de atmosfeer en gedragen zich als een soort deken, waardoor onze planeet steeds verder opwarmt. Door de opwarming verandert het klimaat in een tempo dat nog nooit eerder is vertoond. Het laatste IPCC rapport is duidelijk: de ont­wrichtende gevolgen van de op­warming zijn groter dan gedacht. 

We zien het inmiddels dagelijks: branden, overstromingen, landverschuivingen en mislukte oogsten. Hoe langer we doorgaan met het gebruik van fossiele brandstoffen, hoe erger de klimaatcrisis zal worden. We moeten de uitstoot van broeikas­gassen nu terug­brengen naar netto nul en direct stoppen met fossiele brandstoffen.

Maar terwijl we keihard op een ramp afkoersen, moedigt de regering bedrijven aan het gas nog dieper in te drukken! De regering geeft ruim vijf keer zoveel belasting­geld uit aan het sti­muleren van fossiele brandstoffen als aan klimaatbeleid.

Grootvervuilers als Shell, Tata Steel en KLM, die veel fossiele brandstoffen verkopen of gebruiken, verdienen miljarden, maar toch krijgen ze enorme financiële voordelen van de regering, dus eigenlijk van ons allemaal.

Het is in de meeste gevallen niet zo dat deze multi­nationals direct geld krijgen. In plaats daarvan krijgen ze kortingen of vrijstellingen op wat ze eigenlijk zouden moeten betalen. Dit maakt deze regelingen on­zicht­baar: ze komen niet voor in de rijks­begroting terwijl de gemiste opbrengsten voor de staats­kas door ons moeten worden opgehoest.

Deze speciale kortingen of vrijstellingen op de energiebelasting noemen economen ‘fossiele subsidies’. Het zijn enorme bedragen, jaarlijks tientallen miljarden. Pakweg 5 keer zo veel als de regering aan hernieuwbare energie uitgeeft. Met dat geld kunnen we heel veel problemen oplossen!

Er zijn meer dan twintig speciale regelingen waardoor bedrijven kortingen of vrijstellingen op hun energiebelasting krijgen. We richten ons hier op de drie grootste:

  1. Nauwelijks energiebelasting voor grootvervuilers
    Dankzij de fossiele subsidies betalen grootvervuilers als Shell en Tata Steel tot wel honderd keer minder energiebelasting dan jij of de bakker op de hoek. Hoe meer je vervuilt, hoe minder energiebelasting je  dus betaalt.
  2. Geen accijns voor grote bedrijven
    Iedereen die energie gebruikt betaalt ‘accijns’, een soort belasting. Iedereen? Nee, grootvervuilers als KLM hoeven van de regering niets te betalen. De luchtvaart en de scheepvaart betalen totaal geen accijns op hun brandstoffen.
  3. Gratis emissierechten
    Om CO2 te mogen uitstoten moeten de grootvervuilers in de EU zogenaamde “emissierechten” kopen. Mooi, zou je denken: de vervuiler betaalt. Totdat je erachter komt dat de regering deze emissierechten gratis weggeeft aan bedrijven zoals Shell en Tata Steel, terwijl zij jaarlijks miljarden winst maken!

Tijdens een klimaatcrisis belastingkortingen en vrijstellingen geven voor het gebruik van fossiele brandstoffen is alsof je een brand met benzine probeert te blussen.

Daarbij lopen we met z’n allen miljarden aan belastinginkomsten mis. In plaats van geld voor betaalbare woningen, goede zorg en armoedebestrijding, verdienen de aandeelhouders van de ontvangers van de fossiele subsidies miljarden.

De politiek praat al sinds 2009 over het afschaffen van de fossiele subsidies. En in 2021 riep Mark Rutte nog dat Nederland voorop moest gaan in de strijd tegen de klimaatcrisis. Maar de fossiele lobby houdt elke verandering tegen.

Wereldbank
Mensen zeggen dat er geen geld is voor het klimaat, maar dat is er wel – het bevindt zich gewoon op de verkeerde plekken. Als we de biljoenen dollars die worden uitgegeven aan verspillende subsidies konden herbestemmen en deze beter en groener zouden kunnen inzetten, dan zouden we samen veel van de meest urgente uitdagingen van de planeet kunnen aanpakken.

OECD
Niet alleen ondermijnen subsidies voor fossiele brandstoffen wereldwijde inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan, maar ze verergeren ook lokale vervuilingsproblemen, waardoor verdere schade wordt toegebracht aan de menselijke gezondheid en het milieu. Ze leggen ook aanzienlijke druk op regeringsbudgetten, waarbij schaarse fiscale middelen worden uitgeput die beter kunnen worden ingezet, zoals strategische investeringen in onderwijs, vaardigheden en fysieke infrastructuur die mensen het meest waarderen in de 21e eeuw. Tot slot verstoren subsidies voor fossiele brandstoffen de kosten en prijzen die de beslissingen van veel producenten, investeerders en consumenten beïnvloeden, waardoor oudere technologieën en energie-intensieve productiemethoden in stand worden gehouden.

380 Nederlandse top-economen
Het realiseren van onze klimaatdoelen wordt serieus tegengewerkt door deze subsidies op fossiele brandstoffen. Nederland kan zich dit niet permitteren. Nederland zit niet alleen ver, ruim een factor 2, boven het wereldgemiddelde met de uitstoot van broeikasgassen per persoon, maar ook boven het Europees gemiddelde. Bovendien blijkt uit de meest recente raming van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dat, zelfs als alle klimaatplannen van het kabinet Rutte IV volledig worden uitgevoerd, die plannen onvoldoende zijn om de beoogde vermindering van broeikasgassen in 2030 te realiseren.

Gesteund door 200+ organisaties, waaronder

Meld je aan voor de nieuwsbrief